Mieszkańcy Łodzi całą prawdę o wydarzeniach, które rozgrywały się za murami radogoskiego więzienia, poznali dopiero 19 stycznia, po zajęciu miasta przez Armię Czerwoną. Atmosferę euforii z odzyskanej, jak się wtedy wydawało, wolności gasiły stopniowo informacje nadchodzące z Radogoszcza – o spalonym więzieniu, o stosach ciał odnalezionych wśród gruzów, o bezwzględności wachmanów, którzy rozstrzeliwali każdego, kto próbował uciec śmierci w płomieniach. Początkowe niedowierzanie wywoływała skala dokonanego przez Niemców mordu i jego makabryczny przebieg. Szybko jednak zastępowała je rozpacz nad bezsensem dokonanej zbrodni oraz gniew wobec jej autorów i wykonawców. Takie właśnie emocje, targające wtedy mieszkańcami Łodzi, odnajdziecie Państwo w materiałach zaprezentowanych w tej sali.

Wstrząsającym zapisem rozpaczy, która dotknęła łodzian, nie tylko tych, którzy w masakrze radogoskiej stracili swoich bliskich, ale wszystkich, którzy na własne oczy zobaczyli rozmiar i skalę dokonanej zbrodni, jest materiał Polskiej Kroniki Filmowej. Przedstawione są w nim sceny rozgrywające się w czasie pogrzebu ofiar masakry radogoskiej, który miał miejsce 18 lutego 1945 r. na cmentarzu św. Rocha. Relacje dotyczące tego wydarzenia, jak i mszy świętej, którą odprawiono kilka dni wcześniej wśród ruin byłego więzienia, poznają Państwo również odsłuchując nagrania audio dostępne w tej części wystawy.

Najobszerniejszy materiał, jaki chcemy Państwu zaprezentować w tej części ekspozycji, zawiera wybór artykułów prasowych z lat 1945-1948, odnoszących się do przebiegu dochodzenia i procesów wytoczonych w sprawie zbrodni radogoskich. To właśnie prasa dostarczała łodzianom kolejnych informacji nie tylko dotyczących masakry ze stycznia 1945 r., ale również wstrząsających wydarzeń rozgrywających się w więzieniu w ciągu pięciu lat niemieckiej okupacji. Większość tekstów oparta jest na materiale dowodowym gromadzonym w sprawie, jednak część powtarza niesprawdzone plotki pochodzące od pośrednich świadków ówczesnych wydarzeń.

Wobec silnych emocji i powszechnego wstrząsu, jaki masakra radogoska wywołała wśród mieszkańców Łodzi, pamięć zbiorowa o Radogoszczu szybko stała się elementem tożsamości lokalnej. Mimo upływu lat dzielących nas od wydarzeń wojny, ślady tej pamięci odnajdujemy wciąż w elementach architektury, w cyklicznie organizowanych wydarzeniach rocznicowych, w dziełach sztuki, dla których inspiracją były wojenne wydarzenia. Prezentuje je Państwu infografika, z którą również możecie się tu zapoznać.

Zapraszam do zwiedzania!