Relacja 3

Ojciec mój całą okupację ukrywał się przed Niemcami, z tym że w międzyczasie (nie pamiętam daty) został aresztowany przez gestapo, stamtąd udało mu się uciec. Drugi raz został aresztowany w grudniu 1944 r. w Łodzi, w mieszkaniu (nie wiem czyim i pod którym numerem) przy ul. Zawadzkiej. (…)

W krótkim czasie po aresztowaniu ojca matka moja dowiedziała się, że ojciec przebywa w więzieniu Radogoszcz w Łodzi. (…)

Po ucieczce Niemców z Łodzi, w dniu 17 stycznia 1945 r., do mamy mojej przyszedł jeden z więźniów więzienia w Radogoszczu (nazwiska jego nie znam). I odpowiadał matce okoliczności śmierci jej męża, a mojego ojca. Otóż Niemcy w styczniu 1945 r. uciekając przed Rosjanami obstawili więzienie Radogoszcz ze znajdującymi się tam więźniami Polakami beczkami z benzyną i smoła, i podpalili je po to by spaliło się więzienie i znajdujący się tam Polacy. Do próbujących wydostać się z płonącego więzienia ludzi Niemcy strzelali lub rzucali granaty. Mężczyzna, b. więzień, który opowiadał to mojej matce, poinformował ją, że on i kilku innych więźniów zrobili dziurę w dachu więzienia i wydostali się na dach, z wysokości chyba drugiego piętra skali w dół. Do skaczących Niemcy strzelali. Wyżej wymieniony powiedział matce, że udało mu się szczęśliwie zeskoczyć, z tym że Niemcy go postrzelili w tym czasie. Po nim miał zeskoczyć mój ojciec, ale w międzyczasie któryś z Niemców rzucił granat i ojciec został prawdopodobnie trafiony odłamkami granatu, gdyż słyszał później jego jęki.

W kilka dni po wyzwoleniu Łodzi przez armię radziecką poszłam z matką pod dymiące się jeszcze więzienie Radogoszcz, by odszukać zwłoki ojca. Widziałam tam na dziedzińcu więzienia masę trupów, zwłaszcza pod murami budynku więziennego. Nie jestem w stanie określić ilości tych zwłok. Niektóre zwłoki były osmolone, inne zwęglone. Zwłok ojca nie znalazłyśmy. Prawdopodobnie ojciec spalił się wewnątrz budynku, którego dach i stropy budynku, paląc się zapadły się.

Protokół przesłuchania świadka Marii Iwony Kmieć z domu Godzwan. Zeznania dotyczą poszukiwań ciała Edmunda Godzwana – ojca świadka i ofiary radogoskiej masakry.

 

AIPN, OKŚZpNP, sygn. Ds. 67/67, t. XXX, Protokół przesłuchania świadka Marii Iwony Kmieć z d. Godzwan – córki Edmunda Godzwana, k. 5807-5808.

WRÓĆ DO SALI 2